یکی از دوران هایی که در داشتن زندگی مشترک موفق نقش حساسی دارد، «دوران نامزدی» است. اگر همسران در این دوران، با ظرافت و ماهرانه رفتار و به وظایف مخصوص خود عمل کنند، می تواند در بالندگی، پرباری و استحکام دوران های بعدی، تاثیر عمیقی داشته باشد.

بیشتر مردم معتقدند «یک روز دوران نامزدی، بهتر از یک سال دوران بعد از عروسی است!» گرچه این اعتقاد، مبالغه آمیز است اما حقیقت مهمی را بیان می کند؛ اینکه دوران نامزدی از جهاتی مهم تر، شیرین تر، پربارتر، لذت بخش تر و سازنده تر از دوران پس از عروسی است و می توان در این دوران، شالوده و پایه های زندگی آینده را بنا نهاد. منظور از «دوران نامزدی»، فاصله بین عقد (دائم یا موقت) و عروسی است. این دوره، دوره شناخت متقابل، خرده دعواها و تلاش برای تطابق است و برخلاف تصور عام، ممکن است اصلا شاد و خوب نباشد. افراد در دوره نامزدی به شدت تنش ها و اضطراب های زیادی را تجربه می کنند.

دو نوع نامزدی

در فرهنگ ایرانی، 2 نوع تعریف از دوره نامزدی وجود دارد؛1- نامزدشدن دختر و پسر با «عقد رسمی» و وقفه تا برگزاری مراسم عروسی که ممکن است باتوجه به شرایط، چندماه تا چند سال طول بکشد.

نوع دوم، دوره بله برون تا عقد است، یعنی به اصطلاح دختر و پسر را برای هم «نشان» می کنند. در واقع این نوع نامزدی با اطلاع و حضور در خانواده ها و با تبادل حلقه ای ساده تر از حلقه عقد، رسمیت می یابد. معمولا بسیاری از اقوام یا خانواده های ایرانی علاقه و اعتقادی به نوع دوم نامزدی ندارند ودرپی کاهش مدت زمان نامزدی هستند.

خیلی از خانواده ها هم اگر این نوع نامزدی در چارچوب اعتقادات و رسم و رسوم خانوادهشان باشد، راهی برای شناخت بیشتر خانواده ها و دختر و پسر از همدیگر قبل از عقد می دانند. آنهایی که دغدغه شرعی بیشتری دارند، بین دختر و پسر «صیغه محرومیت یاهمان عقدموقت» جاری می کنند. نمی توان یکی از این دو نوع نامزدی را قاطعانه روش بهتر و برتر دانست زیرا هر خانواده ای براساس ویژگی های مذهبی، قومی و طایفه ای، تلقی خاصی از عبارت «نامزدی» دارد.

خانواده ها و نامزدی

بسیاری از دختران و پسران  فکر می کنند خانواده ها و ویژگی های آنها، هیچ نقشی در الگوی انتخاب، برگزاری مراسم نامزدی و عروسی و شروع زندگی مشترک ندارند. گاهی تصور می کنند همین که همدیگر را دوست دارند، برای شروع زندگی کافی است در صورتی که نمی توان نقش خانواده طرفین را نادیده گرفت. در جوامع شرقی نقش خانواده ها بسیار پررنگ تر از جوامع غربی است و رضایت نداشتن خانواده می تواند به راحتی زندگی را به ناکامی بکشاند.

دوره نامزدی دوره بسیار خوبی برای شناخت خانواده ها از روحیات و علایق همدیگر است. اگر یکی از دو نامزد، تاکید دارد که به نظرهای خانواده اش درمورد مساله خاصی توجه شود، باید حتما این اعتقاد را به صراحت با طرف مقابل در میان بگذارد و نظر او را جویا شود تا در این مورد به توافق برسند. برخی جوان ها فکر می کنند دوره  نامزدی فقط رفتن به رستوران و کافی شاپ و صحبت درباره مسایل رویایی است؛ درحالی که اصلا اینطور نیست و باید این دوره را جدی گرفت.

مذاکرات در این دوره سرنوشت ساز است. درمورد رسم و رسوم و باید و نبایدهای خانوادگی همدیگر کنجکاوی و سوال کنید. نگران نباشید، کسی به شما نمی گوید «فضول» و اینجا لازم است کمی فضول باشید. ممکن است در میان صحبت های طرف مقابلتان به باید و نبایدهایی برخورید که شما یا خانواده تان هرگز حاضر به پذیرفتن آنها نباشید.

در ازدواج های دنیای امروز، دو نفر حتی با دین وفرهنگ های بسیار متفاوت، با هم زندگی مشترکشان را آغاز می کنند، عیسی به دین خودوموسی به دین خود، اما ما چنین الگویی در ایران نداریم، به همین دلیل بخش مهمی از انرژی نامزدها صرف چانه زنی درباره چگونگی برگزاری مراسم عروسی می شود و به طور طبیعی، بر سر این مسائل تنش ها و بگومگوهایی پیش می آید.

گاهی دختر و پسرها به اشتباه فکر می کنند حالا که در این مرحله این همه کشمکش دارند بقیه زندگی شان هم همین طور خواهد بود. آنها فراموش می کنند که هریک دو فرهنگ خانوادگی کاملا متفاوتی دارند و به عنوان نماینده این خانواده ها باهم مذاکره می کنند (یعنی وظیفه سخت چانه زنی درباره رسم و رسوم خانوادگی به آنها سپرده شده است) ولی این به معنی آن نیست که در زندگی آینده شان هم اینقدر جدال خواهند داشت. البته در اینجا دو نکته بسیار مهم را یادآور می شوم:

اول اینکه اگر مشاهده کردید نامزدتان در مقابل پدر و مادرش تسلیم مطلق است، از خود هیچ اختیاری ندارد و حتی توصیه های غیرمنطقی آنها را می پذیرد، کمی در انتخاب خود تردید کنید. دوم اینکه اگر مشاهده کردید برای نامزدتان مسائلی مثل شیوه برگزاری مراسم عروسی به طور افراطی مهم تر از خود رابطه است، آن را به عنوان خطر جدی بگیرید.

در دوره نامزدی باید به دقت رفتار نامزدتان را هم با خانواده خودش و هم با خانواده خودتان زیرنظر داشته باشید. اگر در رفتارش بی احترامی، تحقیر و تمسخر می بینید یا خانواده همسر آینده تان به شما چنین نگاهی دارند یا با اکراه می پذیرندتان، ممکن است در زندگی آینده با مشکل مواجه شوید.

وظایف دختر و پسر در دوران نامزدی

دختران و پسران جوان در دوران نامزدی می توانند این دوران را به مقدمه برای یک زندگی مشترک پایدار بدل کنند؛ رعایت توصیه های زیر به شما در این راه کمک می کند:
افزایش شناخت یکدیگر برای تفاهم بیشتر:

هرچند دختر و پسر باید ابتدا شناخت کافی پیدا و بعد طرف مقابل را انتخاب کنند اما علاوه بر آن باید در دوران نامزدی هم، شناخت ملموس تر و محسوس تر و بیشتری پیدا کنند و با روحیات و اخلاق و دیدگاه های هم بیشتر آشنا شوند. در حقیقت این آشنایی و شناخت در دوران نامزدی، شناخت مرحله گزینش را تکمیل می کند. آن شناخت، برای «انتخاب» بود و این شناخت، برای «تفاهم و سازگاری».

 محبت به یکدیگر:

یکی از شرط های اصلی برای داشتن سعادت در زندگی زناشویی، «محبت» است و زمینه آن باید قبل از عقد فراهم شده باشد ولی دوران نامزدی، بهترین فرصت برای افزایش و تحکیم محبت است. رفتار و گفتار و تمام اعمال نامزدها در افزایش محبت یا کاهش آن تاثیر دارد. بنابراین دختر و پسر باید کاملا مواظب رفتار و اعمال خود باشند و از انجام هر عمل پسندیده ای که باعث افزایش محبت می شود، کوتاهی نکنند و کارهایی انجام ندهند که باعث دلسردی و کاهش محبت طرف مقابل شود.

بهادادن به احساسات و عواطف یکدیگر:

نامزدها باید مواظب عواطف و احساسات یکدیگر باشند و به آنها بها دهند. بعضی از نامزدها، به عواطف و احساسات لطیف نامزدشان، بها نمی دهند و به او بی اعتنایی می کنند زیرا تصورشان این است که با این رفتار عزیزتر می شوند!

درحالی که اصلا این طور نیست و چنین رفتاری فقط باعث جریحه دارشدن عواطف طرف مقابل خواهد شد و ممکن است کینه او را به دل بگیرد و زندگی و روابط لطمه های سنگینی بخورد. معمولا خاطرات دوران نامزدی تا آخر عمر در ذهن می ماند و در زندگی آینده تاثیر د ارد. بنابراین رفتارها باید کاملا سنجیده باشد. بی اعتنایی، سرسنگینی و تکبر در مقابل نامزدتان، لطمه های سنگینی به عواطف و شخصیت او می زند که گاهی غیرقابل جبران است.

هدیه دادن:

«هدیه» در جلب توجه و افزایش محبت ها نقش مهمی دارد. نامزدها نباید از این اقدام زیبا و مهم غفلت کنند. لازم نیست که هدیه حتما گران قیمت باشد، بلکه موردعلاقه طرف مقابل باشد و با ظرافت تقدیم کردن آن مهم است. هدیه دادن، ظرافت و سلیقه خاصی دارد. فراموش نکنید که هر دو طرف باید به هم هدیه دهند نه اینکه فقط پسر به دختر هدیه بدهد.

ملاقات های صمیمانه:

نامزدها باید در این دوران شیرین و به یادماندنی، دیدارهای دوستانه داشته باشند. این ملاقات ها، امید و شور و علاقه را در آنها تقویت می کند. این کار نه تنها خلاف شرع نیست بلکه باعث تقویت عفت در آنها می شود. در این ملاقات ها، دختر و پسر باید با یکدیگر صحبت های محبت آمیز داشته باشند و به هم عشق، علاقه و محبت نشان دهند و درباره آینده شان گفت و گو کنند؛ به هم دلگرمی و امید بدهند و به گردش و تفریح بروند.